Điều trị béo phì bằng sibutramine có tốt không?

Sibutramine là gì?

Sibutramine (hay Meridia) có tên đầy đủ là sibutramine hydrochloride monohydrate. Đây là một chất ức chế sự thèm ăn và được dùng làm thuốc điều trị bệnh béo phì.

Sibutramine hoạt động trên cơ chế kích thích các hoạt động hóa học của amphetamin. Đây là loại chất kích thích làm tăng tỉnh táo và tập trung, đồng thời làm giảm mệt mỏi và thèm ăn. Đồng thời, chúng cũng được xem là chất gây nghiện rất nguy hiểm cho người sử dụng.

Theo nghiên cứu, sibutramine liên quan đến việc gia tăng các biến cố tim mạch và đột quỵ. Do đó, chúng đã được thu hồi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, loại thuốc này vẫn còn tồn tại ở một số quốc gia.

Sibutramine điều trị béo phì như thế nào?

Sibutramine hỗ trợ giảm cân bằng cách thay đổi chất dẫn truyền thần kinh trong não. Khi các chất dẫn truyền thần kinh được giải phóng, chúng có thể kết nối với các dây thần kinh khác, tạo ra quá trình tái hấp thu. 

Sibutramine ngăn chặn sự tái hấp thu các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, norepinephrine và serotonin. Việc ngăn chặn sự tái hấp thu các chất dẫn truyền thần kinh làm thay đổi sự cân bằng chất dẫn truyền thần kinh trong tế bào thần kinh.

Các loại thuốc giảm cân có chứa sibutramine làm tăng lượng serotonin và noradrénaline trong não, tạo cảm giác no và không cảm thấy thèm ăn. Từ đó kiểm soát bệnh béo phì và duy trì cân nặng. Để mang lại hiệu quả cao, bạn cần phải kết hợp với chế độ ăn kiêng giảm calo.

Sibutramine có thể giúp người béo phì giảm 5 - 10% khối lượng cơ thể so với cân nặng ban đầu. Ngoài ra, việc giảm cân bởi sibutramine còn đi kèm với việc cải thiện lipid máu. Tuy nhiên, hoạt chất này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, đột quỵ cho người sử dụng.

Đối tượng nào có thể sử dụng Sibutramine?

Theo WHO, béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức tại một vùng cơ thể hay toàn thân gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Có thể đánh giá mức độ béo phì bằng chỉ số khối cơ thể (BMI). BMI được tính theo công thức: 

Dưới đây là bảng phân loại cấp độ béo phì ở trẻ em từ 2 tuổi trở lên và người từ 20 tuổi trở dựa trên chỉ số khối cơ thể.

BMI VÀ CẤP ĐỘ BÉO PHÌ Ở TRẺ EM TỪ 2 TUỔI TRỞ LÊN

BMI VÀ CẤP ĐỘ BÉO PHÌ Ở NGƯỜI LỚN TỪ 20 TUỔI TRỞ LÊN

(Nguồn: The Centers for Disease Control and Prevention)

Các sản phẩm chứa sibutramine, cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục được áp dụng để điều trị béo phì cho những người có BMI từ 27 đến trên 30 hoặc từ 85% trở lên. Ngoài ra, chúng cũng được dùng trên các bệnh nhân có yếu tố nguy cơ như tiểu đường, rối loạn lipid máu.

Sibutramine được Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép từ tháng 11/1997 nhưng bắt buộc bán theo toa của bác sĩ. Không được tự ý bán hay sử dụng cho những người có các vấn đề về huyết áp không kiểm soát hoặc có tiền sử bệnh tim mạch, đột quỵ.

Tại Việt Nam, sản phẩm chứa sibutramine được đăng ký lưu hành dưới dạng kê toa với những chống chỉ định rõ ràng.

Điều trị béo phì bằng sibutramine có tốt không?

Sibutramine có khả năng giúp giảm cân nhanh chóng. Tuy nhiên, chất này cũng mang lại không ít tác dụng phụ đối với sức khỏe của bạn.

Gây suy nhược cơ thể

Các tác dụng phụ do sử dụng các sản phẩm có chứa sibutramine có thể xuất hiện trên các bộ phận cơ thể bao gồm:

Ảnh hưởng đến hệ hô hấp và hệ thần kinh

Sibutramine có thể làm tăng khoảng 1 - 3mmHg của huyết áp tâm thu và tâm trương. Đồng thời, chất này cũng khiến nhịp tim tăng lên khoảng 4 - 5 nhịp mỗi phút. Từ đó gây ra các rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

Phía dưới đây là một số ảnh hưởng của sibutramine lên hệ thần kinh và tần suất xuất hiện của các triệu chứng đó:

Ngoài ra, sibutramine còn gây hội chứng Gilles de la Tourette, mất trí nhớ ngắn hạn hoặc bị rối loạn ngôn ngữ… Có khoảng 1% người sử dụng sibutramine xuất hiện các cơn động kinh, co giật liên hồi.

Thông tin thu hồi sản phẩm có chứa sibutramine

Sibutramine được bán dưới nhiều thương hiệu khác nhau bao gồm Reductil, Meridia, Siredia và Sibutrex trên toàn cầu.

Tháng 11/2009, một nghiên cứu đã chỉ ra nguy cơ gia tăng các biến cố tim mạch đối với các bệnh nhân có tiền sử về bệnh này khi sử dụng thuốc chứa sibutramine trong thời gian dài. Do đó, các quốc gia EU tạm treo giấy phép lưu hành sibutramine để xem xét kết quả nghiên cứu.

Với những tác động xấu ảnh hưởng đến sức khỏe con người, từ tháng 10/2020, sibutramine đã được Tổ chức Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấm lưu hành. 

Sau đó, hoạt chất này dần bị rút khỏi thị trường ở nhiều quốc gia như Úc, Canada, Trung Quốc, Liên minh Châu Âu, Hồng Kông, Ấn Độ, Mexico, New Zealand, Philippines, Thái Lan, Anh và Mỹ. Tuy nhiên, thuốc này vẫn có sẵn tại một số quốc gia.

Tại Việt Nam, cục Quản lý Dược, Bộ Y tế đã tiến hành thu hồi các sản phẩm, đồng thời ngừng cấp giấy phép nhập khẩu chất này.

Sử dụng thuốc giảm cân có chứa sibutramine giúp bạn nhanh chóng đạt được cân nặng mong muốn. Tuy nhiên, chúng mang lại không ít hệ lụy cho sức khỏe. Do đó, chỉ nên sử dụng khi bạn đã nhận được sự tư vấn từ bác sĩ.

Sibutramine hiện đã được thu hồi tại thị trường Việt Nam. Chỉ được sử dụng chất này khi có chỉ định từ bác sĩ.

Những lưu ý khi chọn thuốc giảm cân

Nếu bạn có ý định sử dụng thuốc giảm cân, bạn nên tìm hiểu thật kỹ các thông tin về thành phần, nơi xuất xứ của loại thuốc đó.

Tìm hiểu kỹ thông tin sản phẩm

Trước khi mua bất kỳ sản phẩm nào, bạn nên có thói quen tìm hiểu kỹ thông tin về sản phẩm. Các thông tin cần tìm hiểu bao gồm: thành phần, công dụng, tác dụng phụ (nếu có), đối tượng sử dụng, nhà sản xuất, đánh giá của những người từng sử dụng.

Đặc biệt, bạn nên quan tâm đến thành phần của sản phẩm. Tuyệt đối không sử dụng các sản phẩm có chứa chất cấm như sibutramine, cinnarizine, clenbuterol,...

Mua sản phẩm có thương hiệu

Để được công nhận thương hiệu không phải là điều dễ dàng. Bởi lẽ, nhà sản xuất phải tuân thủ các quy định pháp lý về thành phần, công thức, tác động của thuốc và trải qua quá trình kiểm định khắt khe của các tổ chức có liên quan.

Các sản phẩm có thương hiệu đồng nghĩa với việc đã được chứng minh về chất lượng sản phẩm. Chính vì vậy, bạn có thể yên tâm về độ an toàn.

Chọn mua sản phẩm ở địa chỉ uy tín

Chọn mua sản phẩm ở địa chỉ uy tín giúp bạn không trở thành nạn nhân của hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Để hạn chế tối đa tình trạng này, bạn nên đến showroom hoặc liên hệ trên trang web chính thức của nhà phân phối.

Đồng thời, khi nhận được sản phẩm, bạn nên có thao tác kiểm tra bao bì, nhãn mác và các giấy tờ đính kèm chứng minh chất lượng của sản phẩm.

Gợi ý những cách trị béo phì hiệu quả

Điều trị béo phì bằng thuốc không phải là một cách hiệu quả và tối ưu. Do đó, bạn nên tham khảo các phương pháp điều trị béo phì khác như điều chỉnh lối sống, sinh hoạt hàng ngày. Để rõ hơn, bạn có thể tham khảo những cách trị béo phì tự nhiên mà TVBUY gợi ý dưới đây.

Điều chỉnh thói quen ăn uống

Chế độ ăn uống lành mạnh giúp cơ thể có đủ các chất cần thiết, không bị dư thừa các chất có hại.

Nạp nhiều protein cho bữa sáng

Protein có thể điều chỉnh hormone thèm ăn, giúp bạn có cảm giác no nhanh và no lâu hơn. Điều này chủ yếu là do sự giảm hormone đói ghrelin và sự gia tăng các hormone gây no peptide YY, GLP-1 và cholecystokinin.

Nghiên cứu trên những người trưởng thành trẻ tuổi cũng đã chứng minh rằng tác động nội tiết tố của việc ăn bữa sáng giàu protein có thể kéo dài trong vài giờ.

Những lựa chọn tốt cho bữa sáng giàu protein bao gồm trứng, yến mạch, bơ hạt và bơ hạt, cháo quinoa, cá mòi và bánh pudding hạt chia.

Cắt giảm lượng đường và carbohydrate tinh chế, ăn nhiều chất xơ

Carbohydrate tinh chế là thực phẩm đã qua chế biến nhiều không còn chứa chất xơ và các chất dinh dưỡng khác. Khi được tiêu hóa, các thực phẩm này sẽ chuyển hóa thành glucose nhanh chóng.

Glucose dư thừa đi vào máu sẽ kích thích hormone insulin, thúc đẩy quá trình lưu trữ chất béo trong mô mỡ, gây tăng cân. Thay vào đó, bạn nên bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất xơ trong chế độ ăn uống có thể làm tăng cảm giác no, giúp giảm cân hiệu quả.

Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm:

• Gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì đen, yến mạch, lúa mạch.
• Trái cây, các loại hạt (hạnh nhân, hạt óc chó, hạt hướng dương) hoặc các loại đậu như đậu nành.
• Trà thảo mộc và nước ngâm trái cây, sinh tố hoặc sữa.

Thử phương pháp nhịn ăn gián đoạn

Một phương pháp điều trị béo phì hiệu quả đó chính là nhịn ăn gián đoạn (IF). Đây là kiểu ăn uống bao gồm nhịn ăn thường xuyên trong thời gian ngắn và tiêu thụ các bữa ăn trong một khoảng thời gian trong ngày.

Các phương pháp nhịn ăn gián đoạn phổ biến nhất bao gồm:

Nhịn ăn luân phiên trong ngày (ADF): Đây là phương pháp nhịn ăn cách ngày. Chẳng hạn, bạn sẽ ăn vào thứ 2, 4, 6 và nhịn ăn vào thứ 3, 5, 7. Trong những ngày nhịn ăn, bạn chỉ ăn 25–30% nhu cầu năng lượng của cơ thể.

Chế độ ăn kiêng 5/2: Ăn kiêng 2 trong số 7 ngày. Vào những ngày ăn kiêng, bạn chỉ nên ăn 500 – 600 calo.

Phương pháp 16/8: Nhịn ăn trong 16 giờ và chỉ ăn trong khoảng thời gian 8 giờ. Đối với hầu hết mọi người, khoảng thời gian 8 giờ sẽ là giữa trưa đến 8 giờ tối. 

Đối với những ngày ăn uống bình thường, bạn nên áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, tránh ăn quá nhiều và quá no.

Tăng cường vận động cơ thể

Theo một thống kê vào năm 2018, các nhà nghiên cứu ước tính một nửa số người trưởng thành ở Mỹ cố gắng giảm cân mỗi năm.

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn, tập thể dục là một trong những chiến lược phổ biến nhất. Tập thể dục giúp bạn đốt cháy được lượng calo dư thừa, cải thiện sức mạnh cơ bắp.

Ngoài việc giúp bạn giảm cân, tập thể dục còn mang đến nhiều lợi ích sức khỏe khác như cải thiện tâm trạng, tăng cường sức khỏe của xương và giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính.

Có rất nhiều bài tập, môn thể thao giúp bạn đốt cháy calo nhanh chóng. Một trong số lựa chọn tuyệt vời bao gồm đi bộ, chạy bộ, chạy, đạp xe, bơi lội, tập tạ, yoga và Pilates.

Tập thể dục là phương pháp đốt cháy calo hiệu quả. Bạn có thể lựa chọn bài tập mình thích để nâng cao hiệu quả và thời gian tập luyện.

Thời gian nghỉ ngơi khoa học

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngủ ít hơn 5 - 6 tiếng mỗi đêm có liên quan đến việc tăng tỷ lệ béo phì. Giấc ngủ kém còn làm tăng nồng độ insulin và cortisol. Đây cũng chính là nguyên nhân thúc đẩy quá trình tích tụ chất béo diễn ra nhanh hơn.

Mặt khác, khi bạn không ngủ đủ hoặc có giấc ngủ kém sẽ làm chậm quá trình cơ thể chuyển hóa calo thành năng lượng (quá trình trao đổi chất). Khi sự trao đổi chất kém hiệu quả, cơ thể sẽ tích trữ năng lượng chưa sử dụng dưới dạng chất béo.

Giấc ngủ tạo điều kiện để các hormone kiểm soát sự thèm ăn như leptin và ghrelin gửi tín hiệu no đến não. Chính vì vậy, nghỉ ngơi đúng giờ và đủ giấc là phương pháp điều trị béo phì lâu dài hiệu quả.

Không nên sử dụng sibutramine

Sibutramine giúp giảm cân nhanh chóng nhưng mang lại ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể. Đặc biệt là các bệnh về tim mạch, huyết áp, có thể gây ngừng tim, đột quỵ. Chỉ nên sử dụng sibutramine khi có chỉ định từ bác sĩ.

Hiện nay, sibutramine được xem là chất cấm. Các sản phẩm có chứa sibutramine được thu hồi và ngừng sản xuất trên thị trường của nhiều quốc gia trên thế giới.

Cách điều trị béo phì hiệu quả và bền vững nhất chính là điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý, vận động cơ thể và có thời gian nghỉ ngơi khoa học.