Bố mẹ thấp lùn con có thể cao không?

Chiều cao có phụ thuộc hoàn toàn vào di truyền không?

Không thể phủ nhận rằng chiều cao của bố mẹ đóng vai trò quyết định một phần chiều cao tương lai của con. Nếu cha mẹ sở hữu chiều cao tốt, con sinh ra sẽ được thừa hưởng nguồn gen vượt trội đó. Ngược lại, cha mẹ có chiều cao khiêm tốn con cái cũng bị ảnh hưởng phần nào.

Di truyền chỉ là một yếu tố nhỏ tác động đến chiều cao của mỗi người

Tuy nhiên, không thể nói rằng, chiều cao của bố mẹ hay gen di truyền quyết định hoàn toàn chiều cao của con trẻ. Theo nghiên cứu, gen di truyền chỉ chiếm 23% chiều cao tổng thể và không mang tính quyết định. 77% còn lại phụ thuộc vào các yếu tố hoàn cảnh có thể tác động (dinh dưỡng: 32%; tập luyện: 20%; giấc ngủ và môi trường: 25%).

Như vậy, có thể kết luận rằng gen chiều cao kế thừa từ cha mẹ chỉ đóng một phần tương đối nhỏ lên hành trình phát triển chiều cao của trẻ. Cha mẹ không cao, con vẫn có thể đạt chuẩn vóc dáng nếu có chế độ sinh hoạt khoa học, dinh dưỡng đầy đủ và lành mạnh.

Sự thật về gen di truyền

Đa số các chuyên gia đồng ý rằng yếu tố gen chỉ chiếm một phần, không phải là tất cả. Tuy nhiên, đột biến gen có thể khiến gen di truyền quyết định phần lớn chiều cao của con. Michael J. Goldberg - Trưởng phòng khám bệnh loạn sản xương tại bệnh viện Seattle từng nói: “Đột biến gen là nguyên nhân khiến xương không thể phát triển hoặc phát triển một cách vượt ngưỡng cho phép”. 

Một số gen được biết đến có liên quan đến quá trình phát triển xương và sụn, chẳng hạn như gen IGH, gen FGFR3 và gen BMP2. Các đột biến gen hiếm gặp, như trong hội chứng Turner hay chứng loạn sản xương, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chiều cao, gây ra tình trạng thấp lùn hoặc cao bất thường.

Gen di truyền chỉ tác động khoảng 23% chiều cao con người. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đột biến gen thì tỷ lệ tác động sẽ cao hơn.

Bảng chiều cao chuẩn của WHO

Theo dõi chiều cao của con, đối chiếu với các chỉ số chuẩn được các tổ chức y tế đưa ra, giúp cha mẹ dễ dàng xác nhận trạng thái sức khỏe của con. Thói quen này cũng giúp ba mẹ kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất thường và cải thiện nhanh chóng.

Chiều cao chuẩn của nam và nữ trưởng thành

Để thuận lợi cho bố mẹ trong việc theo dõi chiều cao của con và có phương pháp nuôi con phát triển vượt trội, Tổ chức Y tế thế giới - WHO đã đưa ra bảng chiều cao chuẩn cho từng độ tuổi. Phía dưới đây, TVBUY đã tổng hợp chiều cao chuẩn trung bình mà con bạn cần đạt được theo độ tuổi và giới tính như sau:

Phương pháp khoa học giúp con phát triển chiều cao vượt trội

Dựa vào các yếu tố quyết định chiều cao phía trên, có thể xác định được phương pháp giúp con phát triển chiều cao vượt trội. Cha mẹ cần đầu tư vào dinh dưỡng, khuyến khích con vận động cơ thể và ngủ đủ giấc. Trong đó, đầu tư vào dinh dưỡng là phương pháp cần đặc biệt quan tâm.

Đầu tư dinh dưỡng - Con có đủ chất để phát triển

Chiều cao của con phụ thuộc vào yếu tố dinh dưỡng trong hầu hết các giai đoạn phát triển của cơ thể. Cụ thể, yếu tố này tác động đến 32% quá trình phát triển của xương. Nếu không được cung cấp đủ các chất, con dễ gặp các vấn đề về còi xương, suy dinh dưỡng làm ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao.

Đảm bảo yếu tố dinh dưỡng giúp trẻ tăng chiều cao vượt trội

Phía dưới đây là một vài lời khuyên về chế độ dinh dưỡng trong bữa ăn mà TVBUY đã tổng hợp được. Bố mẹ có thể tham khảo và áp dụng cho con.

Cung cấp đủ protein trong chế độ ăn uống 

Protein rất cần thiết cho sự phát triển cơ bắp của con. Protein rất quan trọng đối với sức khỏe của xương vì cung cấp nền tảng cấu trúc của xương và giúp xây dựng và sửa chữa mô xương. Nếu không có đủ protein trong chế độ ăn uống, con sẽ không thể phát triển tốt. Ngược lại, có thể xuất hiện các triệu chứng suy dinh dưỡng.

Hàm lượng protein cần có trong chế độ ăn uống giúp trẻ có đủ chất để phát triển chiều cao. (EAR: Hàm lượng trung bình; RDI: Hàm lượng khuyến nghị) Nguồn: National Health and Medical Research Council

Các nguồn cung cấp protein tốt bao gồm các loại thịt, cá (cá hồi, cá ngừ, cá thu), các loại rau xanh (họ nhà cải, rau dền, rau mồng tơi…), các loại đậu (đậu nành, đậu trắng,...), các loại hạt (hạnh nhân, hạt óc chó, hạt hướng dương,...).

Cung cấp đủ hàm lượng Canxi cần thiết

Canxi là khoáng chất quan trọng nhất tham gia vào quá trình phát triển chiều cao, có tới 99% Canxi của cơ thể tìm thấy ở trong xương và răng. Khi không được cung cấp đủ Canxi trong chế độ ăn uống, chiều cao của con sẽ bị hạn chế phát triển, xương cũng yếu hơn. 

Hàm lượng Canxi cần thiết cho sự phát triển chiều cao theo độ tuổi. Nguồn: The Office of Dietary Supplements

Các nguồn cung cấp canxi tốt bao gồm sữa và các sản phẩm từ sữa (sữa, sữa chua, phô mai), cá hồi, cá mòi, đậu phụ, rau bina và các loại rau lá xanh. Các loại hạt, đặc biệt là hạt hạnh nhân cũng là nguồn cung cấp Canxi dồi dào. 

Các loại thực phẩm giàu Canxi nên có trong bữa ăn hằng ngày

Cung cấp đủ hàm lượng sắt

Nếu con thường xuyên cảm thấy mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng, chúng có thể bị thiếu máu do tình trạng thiếu sắt. Tình trạng này có thể dẫn đến sự phát triển lệch chuẩn của con. Sắt cũng cần thiết cho quá trình vận chuyển chất dinh dưỡng đến xương và đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp collagen và chuyển hóa vitamin D, cả hai đều cần thiết cho quá trình hình thành xương.

Hàm lượng sắt nên bổ sung vào khẩu phần ăn mỗi ngày cho con - Nguồn: National Institutes of Health

Bố mẹ có thể bổ sung cải bó xôi vào khẩu phần ăn mỗi ngày cho con. Vì cải bó xôi là nguồn cung cấp sắt rất tốt. Ngoài ra, hãy luôn đảm bảo con đã được uống thuốc tẩy giun định kỳ vì ngay cả giun trong ruột cũng có thể dẫn đến các triệu chứng thiếu máu do thiếu sắt.

Bổ sung vitamin D, vitamin K, cùng các vi khoáng thiết yếu

Vitamin D hỗ trợ hấp thu Canxi vào cơ thể, vitamin K hỗ trợ vận chuyển Canxi đến xương. Đây là 2 loại vitamin quan trọng tham gia vào quá trình phát triển chiều cao, cần cung cấp đầy đủ, nhằm hạn chế các vấn đề tiêu cực liên quan đến bổ sung Canxi.

Trái cây và rau quả đóng vai trò là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa, chất xơ và nhiều loại vitamin cần thiết cho cơ thể. Các chất dinh dưỡng có trong trái cây còn có bản chất chống viêm, có thể giúp loại bỏ các gốc tự do gây hại cho cơ thể. Ngoài ra, các loại hạt và đậu, sữa và sản phẩm từ sữa, cá béo… cũng sẽ giúp con được bổ sung các vi khoáng quan trọng.

Top thực phẩm giàu vi khoáng trẻ cần bổ sung mỗi ngày

Vận động cơ thể - Giúp xương phát triển khỏe mạnh

Cùng với chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng, bố mẹ cần khuyến khích con tham gia các hoạt động thể chất để xương được tạo điều kiện phát triển khỏe mạnh và vững chắc. Các bài tập thể dục, thể thao không chỉ giúp con tăng trưởng chiều cao tối đa mà còn kích thích hệ cơ xương khớp phát triển đồng bộ, giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa, hô hấp.

Ngoài ra, việc tập luyện có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phục hồi và tái tạo các mô xương, sụn. Hầu hết các hoạt động thể chất tạo ra lực tác động lên cơ và xương đều thúc đẩy quá trình khoáng hóa và mô hình hóa, từ đó thúc đẩy chiều cao.

Vận động hợp lý giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và điều hòa mọi hoạt động của hệ nội tiết. Nhờ vận động hợp lý, tuyến yên liên tục tiết ra nội tiết tố tăng trưởng để hỗ trợ sự phát triển của các tế bào xương, sụn và kích thích xương không ngừng tăng lên về chiều dài và độ dày. 

Các bài tập như nhảy dây, chạy bộ, các bài tập kéo căng và đi xe đạp sẽ giúp tăng chiều cao của trẻ. Cho con tham gia tập yoga cũng là một lựa chọn lý tưởng để cải thiện tính linh hoạt cũng như cải thiện chiều cao. Một số môn thể thao giúp con tăng cường độ tập luyện và nâng cao hiệu quả phát triển xương khớp như bóng rổ, bơi lội, bóng chuyền, cầu lông…

Tập luyện đúng cách tạo điều kiện phát triển xương mạnh mẽ

Giấc ngủ chất lượng - Đảm bảo hàm lượng nội tiết tố tăng trưởng

Cơ thể sẽ tiết ra hàm lượng lớn nội tiết tố khi ngủ sâu, khung giờ lý tưởng là 23h - 1h. Trong các giai đoạn phát triển chiều cao, các nội tiết tố này hỗ trợ quá trình tăng trưởng của xương, từ đó góp phần cải thiện vóc dáng tốt hơn. Thông thường, tuyến yên bắt đầu tiết nội tiết tố tăng trưởng sau khoảng 1 tiếng tính từ khi bắt đầu ngủ. Do đó, bố mẹ khuyến khích con ngủ từ 10 giờ tối. 

Báo cáo của Sleep Foundation đã đưa ra thời gian khuyến nghị cho giấc ngủ cho từng đối tượng như sau: Trẻ em từ 6 đến 13 tuổi nên ngủ 9 đến 11 giờ mỗi ngày. Thanh thiếu niên từ 14 đến 17 tuổi cần ngủ từ 8 đến 10 giờ. Để con dễ đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn, bố mẹ có thể hình thành cho con thói quen đọc một cuốn sách, nghe nhạc nhẹ, tập yoga… trước khi ngủ.

Sử dụng thực phẩm chức năng bồi đắp dinh dưỡng

Chế độ ăn hàng ngày đôi khi không thể cung cấp đủ hàm lượng chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển chiều cao của con. Khi đó, sử dụng thực phẩm chức năng là điều cần thiết, giúp con được bù đắp dưỡng chất để phát triển chiều cao vượt trội. Điều quan trọng là phụ huynh chọn đúng sản phẩm an toàn, chất lượng theo đúng nhu cầu của con.

Hiện nay, TVBUY đang là nhà phân phối chính hãng các dòng thực phẩm bảo vệ sức khỏe của nhãn hiệu NuBest, trong đó có sản phẩm hỗ trợ trẻ em và thanh thiếu niên. Toàn bộ các sản phẩm đều được FDA cấp phép lưu hành tự do tại thị trường Mỹ, phân phối rộng khắp và được tin dùng ở 118 quốc gia. 

Các sản phẩm TPBVSK dòng NuBest Tall phù hợp trẻ 2 - 18 tuổi

Cùng điểm qua các sản phẩm của NuBest dành cho trẻ em và thanh thiếu niên đang có tại TVBUY:

• TPBVSK NuBest Tall có chứa các thành phần: Canxi, Collagen thủy phân, 5-HTP và 8 loại thảo dược (Xuyên Khung, Ích Mẫu, Đỗ Trọng, Ngọc Phúc, Nhung Hươu, Hải Sâm, Nấm Phục Linh, Bạch Quả) hỗ trợ phát triển xương, hỗ trợ xương răng chắc khỏe cho độ tuổi 5 - 18.
• TPBVSK NuBest Tall Kids có chứa 16 loại vitamin và khoáng chất: Canxi, Vitamin D3, Vitamin K2, các vitamin nhóm B, Vitamin A, Vitamin C, Vitamin E, Kẽm, Đồng, Magie. NuBest Tall Kids hỗ trợ tăng cường sức khỏe, hỗ trợ phát triển xương, hỗ trợ xương răng chắc khỏe cho trẻ 2 - 9 tuổi.
• TPBVSK NuBest Tall 10+ có chứa các thành phần: Canxi, Vitamin D3, Vitamin K2, Collagen thủy phân, 5-HTP và 6 loại thảo dược (Xuyên Khung, Ích Mẫu, Đỗ Trọng, Ngọc Trúc, Nấm Phục Linh, Bạch Quả) hỗ trợ phát triển xương, hỗ trợ xương chắc khỏe cho độ tuổi 10 - 18. NuBest Tall 10+ được chứng nhận bởi ConsumerLab - đơn vị kiểm nghiệm độc lập bên thứ 3 hàng đầu của Mỹ.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe

NuBest Tall

(60 viên nang)

1.090.000 đ

Mua hàng

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe

NuBest Tall 10+

(60 viên nang)

1.090.000 đ

Hết hàng

Điều chỉnh tư thế - Giúp bảo vệ xương khớp

Ít ai biết tư thế vận động, sinh hoạt thường ngày cũng quyết định đến tình trạng xương khớp. Trẻ em và thanh thiếu niên giữ tư thế thẳng lưng trong mọi tư thế, tập luyện đúng kỹ thuật, lao động hợp lý thường có hệ cơ xương khớp chắc khỏe. Đây là điều kiện giúp xương phát triển tốt, từ đó tăng chiều cao thuận lợi.

Cha mẹ lưu ý điều chỉnh tư thế thẳng lưng cho con trong mọi tình huống, đặc biệt khi con ngồi học. Điều này cũng giúp trẻ tránh bị gù lưng, cong vẹo cột sống, ảnh hưởng xấu đến tình trạng xương khớp chung. Trẻ chỉ nên khiêng vác đồ vật có trọng lượng vừa phải, tránh khiêng đồ nặng hoặc sai tư thế.

Tư thế thẳng lưng là điều kiện giúp xương chắc khỏe

Nhìn chung, nhiều phụ huynh lo lắng cha mẹ lùn thì con không thể cao. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chứng minh, gen di truyền không quyết định hoàn toàn 100% chiều cao của thế hệ sau. Nhiều trường hợp thực tế cho thấy trẻ vẫn có chiều cao đạt chuẩn, thậm chí vượt chuẩn dù gen ba mẹ thấp lùn, nhờ cải thiện các yếu tố có thể tác động đặc biệt là dinh dưỡng.

Đảm bảo các yếu tố về dinh dưỡng, vận động, giấc ngủ, bổ sung thêm thực phẩm chức năng, cải thiện tư thế là những phương pháp chăm sóc chiều cao, giúp cải thiện vóc dáng dù gen di truyền không tốt.

Để theo dõi chiều cao của con đạt chuẩn hay chưa, bố mẹ có thể dựa vào bảng thống kê chiều cao chuẩn theo độ tuổi, giới tính của WHO. Hãy nhớ rằng, cha mẹ thấp lùn con vẫn có thể sở hữu vóc dáng lý tưởng nhờ được chăm sóc đúng cách, đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dinh dưỡng.

FAQs