Collagen là loại protein chính của cơ thể, được tìm thấy trong cơ, xương, da, mạch máu, hệ thống tiêu hóa và gân. Collagen giúp cho da căng mịn và đàn hồi, thay thế các tế bào da chết. Còn đối với khớp xương và gân, Collagen là chất "keo" kết nối các thành phần với nhau. Có đến 29 loại Collagen, trong đó nhiều nhất là Collagen type I, II, III, VI.
.jpg "Collagen type II trong sụn khớp")
Collagen type II trong sụn khớp
Collagen type II là thành phần cấu tạo chủ yếu của sụn khớp, chiếm 50% lượng protein của sụn và 85-90% tổng số Collagen ở sụn khớp. Đây là loại Collagen chịu trách nhiệm về sức mạnh và sự dẻo dai của sụn. Ngoài ra, ở khớp còn có Collagen type 10. Những nghiên cứu gần đây cho thấy, Collagen type 10 tham gia vào quá trình tạo xương và sụn.
Collagen type II có dạng sợi, đan vào nhau tạo ra một mạng lưới, gắn kết với các loại protein khác tạo nên cấu trúc dẻo dai. Collagen type II rất giàu các acid amin như: Arginine, Proline, Glycine, Glutamine. Ngoài ra, Collagen type II còn có Chondroitin và Glucosamine.
- Giảm đau khớp, viêm khớp tự miễn.
- Tăng cường hệ miễn dịch.
- Chăm sóc và làm đẹp da.
- Tăng khả năng tiêu hóa.
- Tăng khả năng vận động khớp.
- Trong tự nhiên, Collagen type II có nhiều ở sụn ức gà.
Collagen thủy phân type II là gì
Collagen thủy phân type II là một dạng Collagen thu được khi các sợi Collagen được chia thành các chuỗi Collagen nhỏ gọi là "Collagen peptides" thông qua quy trình "Thủy phân". Công nghệ này được phát minh và cấp bằng sáng chế bởi một công ty Nhật Bản. Sau khi thủy phân, Collagen peptide sẽ mất khả năng tạo gel và trở nên có thể hòa tan trong nước lạnh. Loại Collagen này có lượng các axit amin, glycine, proline và hydroxyproline cao hơn 10-20 lần so với những loại protein thông thường. Do được thủy phân thành các phân tử nhỏ hơn nên Collagen peptide giúp quá trình hấp thụ vào cơ thể tối ưu, mang lại hiệu quả nhanh chóng hơn Collagen thông thường.
.jpg "Quá trình thủy phân tạo ra Collagen thủy phân type II")
Quá trình thủy phân tạo ra Collagen thủy phân type II
Thay vì cung cấp các axit amin cần phải được chia nhỏ và sau đó được lắp ráp thành Collagen, Collagen thủy phân có thể cung cấp một cách có hiệu quả những chất peptit Collagen nhỏ có thể sử dụng được vào cơ thể của chúng ta. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy các peptide Collagen này được hấp thu vào máu, thâm nhập, duy trì ở sụn khớp và kích hoạt sản sinh Collagen trong da.
Vai trò của Collagen type II với sụn khớp
Sự tích lũy Collagen thủy phân trong sụn sẽ kích thích sản xuất Collagen type II do các tế bào sụn. Từ đó Collagen type II tham gia vào quá trình tạo sụn mới. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống hàng ngày Collagen thủy phân làm tăng mật độ xương ở chuột.
Bằng chứng sơ bộ cho thấy Collagen type II có thể giúp giảm đau viêm xương khớp (OA) và viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid arthritis - RA). Một số nghiên cứu nhận thấy rằng một sản phẩm có chứa Collagen type II có thể làm giảm đau ngắn hạn cho bệnh nhân viêm khớp mãn tính. Collagen type II với chondroitin sulfat và glucosamine sulfate - cả hai đều rất tốt cho khớp và duy trì mức độ pH phù hợp.
Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên, 60 bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp hoạt động nghiêm trọng, bệnh nhân được điều trị Collagen type II trong ba tháng đã giảm số lượng khớp bị sưng và đau. Còn bệnh nhân dùng giả dược không có bất kỳ cải thiện nào. Bốn trong số các bệnh nhân trong nhóm Collagen đã giảm viêm khớp và bệnh nhân dùng Collagen không có tác dụng phụ rõ ràng.
Y học nhìn nhận thoái hóa khớp là quá trình hư hại sụn khớp. Cụ thể là hư hại các sợi Collagen và chất nền có trong sụn khớp. Khi sụn khớp hư tổn, quá trình viêm diễn ra, một phần các mảnh sụn và sợi Collagen đứt gãy thâm nhập vào trong mạch máu, lúc này hệ miễn dịch được kích hoạt để tiến hành dọn dẹp những sợi Collagen đứt, vỡ dưới sự chỉ huy của tế bào T-Killer (tế bào dọn dẹp những thành phần bị hư hỏng trong cơ thể). Đồng thời, hệ miễn dịch sẽ vô tình tấn công tất cả các Collagen tương tự - bao gồm cả các Collagen còn lành lặn tại sụn khớp. Chính việc “tự hủy hoại” này đã đẩy quá trình thoái hóa sụn khớp diễn ra ngày càng nhanh hơn.
Collagen type II khi uống vào cơ thể, 53% sẽ được hấp thu vào máu, trở thành nguồn nguyên liệu quan trọng cho quá trình tái tạo, nuôi dưỡng sụn khớp. Phần còn lại (47%) không bị phân huỷ mà đi đến ruột non để tương tác với cơ quan kiểm dịch là mảng Peyer, giúp cơ thể nhận diện Collagen như một “người quen”, giảm hoạt tính của tế bào T-Killer để không phá huỷ các Collagen được hấp thụ. Đồng thời ngăn chặn quá trình phá huỷ tự nhiên sụn khớp đang diễn ra, từ đó hỗ trợ làm chậm quá trình thoái hóa khớp. Việc cung cấp Collagen type II cho cơ thể sẽ có tác dụng như “1 mũi tên trúng 2 đích”, vừa giúp cơ thể bảo vệ, tái tạo sụn khớp từ nguyên liệu mới là Collagen type II vừa có tác dụng điều hòa miễn dịch, làm chậm quá trình viêm sụn và ngăn chặn sụn khớp hư hại lan rộng”
Thiếu Collagen type II liên quan chứng bệnh loạn sản sụn (Chondrodysplasias), thường do di truyền gây ra lùn, biến dạng xương.
Thiếu Collagen type II liên quan chứng bệnh loạn sản sụn
Vai trò của Collagen type II với chiều cao
Để hiểu được vai trò của Collagen type II tác động như thế nào đến cách tăng chiều cao tự nhiên, chúng ta cần biết sơ lược về sự phát triển của xương.
Con người cao lên là do sự dài ra của các xương dài (như xương đùi, xương ở cẳng chân) và các xương đốt sống. Quá trình này gọi là tạo xương từ sụn, diễn ra từ trong bào thai đến khi các đĩa sụn tăng trưởng ở đầu xương cốt hóa hoàn toàn (thường tuổi 21-25). Trong quá trình này, phần sụn ở gần thân xương sẽ hấp thu Canxi, tế bào sụn chết đi và tạo cốt bào sẽ xây dựng tế bào xương.
Các tế bào tạo sụn ở đầu xương sẽ liên tục tăng sinh, tạo sụn mới thay thế cho phần đã biến thành xương và cung cấp chất nền cho xương (Collgen type 10 và fibronectin). Để tạo sụn mới, cần nguyên liệu là Collagen type II. Nếu như không có đủ Collagen type II, quá trình tạo xương sẽ ngừng lại, đây chính là căn bệnh chondrodysplasia, và cơ thể không thể cao thêm. Sự thay thế tế bào sụn bằng tế bào xương rất cần sự khoáng hóa - đây chính là vai trò cực kì quan trọng của Canxi.
.jpg "Quá trình phát triển của sụn")
Quá trình phát triển của sụn
Liều dùng
Collagen type II có thể dùng an toàn liên tục 24 tuần. Liều thích hợp của Collagen type II phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, sức khoẻ của người dùng và một số điều kiện khác (chế độ ăn, tình trạng dị ứng…)
Đối với trẻ em, thanh thiếu niên có thể dùng liều từ 500-4000 mg/ngày.
Tác dụng phụ
Có thể gặp: Buồn nôn, ợ nóng, tiêu chảy, táo bón, buồn ngủ, phản ứng trên da và nhức đầu.
Mang thai và cho con bú: Không có đủ thông tin đáng tin cậy về sự an toàn của việc sử dụng Collagen type II nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú. Những người bị dị ứng với thịt hoặc trứng gà không nên sử dụng Collagen type II.
Theo BS. Phạm Minh Tiến
Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM
