Thừa cân, béo phì xảy ra khi cân nặng cơ thể vượt ngưỡng chuẩn so với chiều cao, độ tuổi do di truyền, chế độ ăn giàu chất béo, lười vận động hoặc ảnh hưởng của mất cân bằng năng lượng, bệnh lý… Tình trạng thừa cân không chỉ khiến vóc dáng mất cân đối, mất tự tin mà còn tác động xấu đến sức khỏe.
Ăn quá nhiều gây thừa cân, béo phì
Ý thức được tầm quan trọng của cân nặng đối với cuộc sống, sức khỏe, khi nhận thấy cơ thể mình đang “đầy đặn” hơn mức cho phép, nhiều người đã nghiêm túc thực hiện giảm cân. Tuy nhiên, nếu chọn phải những cách giảm cân phản khoa học dưới đây, có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe:
Uống giấm
Giấm là loại gia vị quen thuộc trong nhà bếp của hầu hết gia đình Việt. Trong thành phần của giấm có acid acetic hay acid citric và acid amin. Các loại acid này có khả năng thúc đẩy sự trao đổi chất trong cơ thể, đốt cháy năng lượng, giảm mỡ thừa, đặc biệt là mỡ bụng. Nhờ vậy, giấm có tác dụng hỗ trợ giảm cân. Bên cạnh đó, men trong giấm có khả năng loại bỏ tế bào chết, phân giải chất béo, khử độc.
Tuy nhiên, giấm không phải là lựa chọn an toàn để giảm cân. Khi tiêu thụ lượng giấm lớn liên tục có thể dẫn đến tình trạng niêm mạc dạ dày, ruột bị bào mòn, tiêu diệt hết các men tiêu hóa trong dạ dày và đường ruột.
Sau khi giảm cân bằng giấm 1 thời gian, chúng ta có thể gặp tình trạng không còn muốn thèm ăn, dạ dày không thể hấp thụ được dinh dưỡng trong thực phẩm. Một số người còn bị ngộ độc ở nhiều mức độ khác nhau do độ mất cân bằng pH, tác động xấu đến hệ thần kinh, gây hại cho ruột, dạ dày, thận, phổi…
Uống giấm giảm cân gây hại cho dạ dày
Do đó, các bạn không nên giảm cân bằng cách uống giấm.
Bỏ bữa
Ăn quá nhiều là nguyên nhân gây tăng cân. Do đó, nhiều người trong chúng ta lựa chọn cách tiếp cận khác với thực phẩm, không ăn hoặc ăn rất ít để hạn chế lượng calo nạp vào. Điều này giúp chúng ta giảm cân nhưng đồng thời cũng thay đổi cách cơ thể sử dụng năng lượng.
Không có năng lượng nạp vào, cơ thể bắt đầu phân hủy chất béo và protein dự trữ trong cơ, hệ thống miễn dịch ngừng hoạt động, nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa và bệnh tiểu đường loại 2 cao. Nếu tình trạng bỏ bữa diễn ra liên tục có thể dẫn đến suy nội tạng, ngừng tim, thậm chí tử vong.
Bên cạnh đó, khi bỏ bữa, chúng ta có xu hướng ăn nhiều hơn vào bữa tiếp theo. Cơ thể sau một khoảng thời gian không được nạp năng lượng có thể hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn, gây ảnh hưởng đến hiệu quả giảm cân.
Uống thuốc giảm cân, trà giảm cân
Cố vấn dinh dưỡng Jeannie Gazzaniga-Moloo, giảng viên về thực phẩm và dinh dưỡng tại Đại học Bang California, Sacramento, cho biết: “Những rủi ro tiềm ẩn liên quan đến việc lạm dụng các loại thuốc như cocaine, tốc độ và các loại thuốc được kê toa cho chứng rối loạn thiếu tập trung , rối loạn tuyến giáp hoặc bệnh tiểu đường để giảm cân vượt xa bất kỳ lợi ích sức khỏe nào mà bạn có thể nhận được từ việc giảm cân”.
Thuốc giảm cân ngoài kê đơn còn có thể chứa các thành phần gây hại cho sức khỏe. Vào năm 2019, một loại trà giảm cân đang được ưa chuộng trên thị trường có kết quả phân tích ở phòng thí nghiệm của FDA (Cục quản lý thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) có chứa 2 chất cấm là sibutramine và phenolphthalein. Sibutramine là chất giảm sự thèm ăn nhưng có khả năng gây tăng huyết áp, nhịp tim, gây đau tim, đột quỵ.
Trong khi đó phenolphtalein có thể gây ung thư. Không ít loại thuốc giảm cân, trà giảm cân, bột giảm cân được bán trên thị trường chưa được kiểm định chất lượng, hiệu quả và độ an toàn có thể không đảm bảo, có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí tính mạng.
Do đó, các bạn nên hạn chế sử dụng các loại thuốc giảm cân ngoài kê đơn trong quá trình điều chỉnh cân nặng của mình.
Móc họng
Dù ý thức được cân nặng của mình đang quá cao nhưng nhiều người lại không thể kiềm chế được bản thân trước những món ăn yêu thích. Do đó, họ lựa chọn một cách giảm cân khá tiêu cực và phản khoa học là móc họng để nôn hết thức ăn ra ngoài ngay khi vừa ăn xong.
Cách giảm cân này được thực hiện như sau: Sai khi vừa ăn xuong, chúng ta dùng tay hoặc bàn chải thụt sâu vào phần cuống lưỡi để tạo ra cảm giác buồn nôn, sau đó nôn hết những thức ăn trong bụng ra ngoài.
Cách giảm cân này không hề được khuyến khích. Không ít người vì lạm dụng móc họng sau khi ăn gặp phải tình trạng buồn nôn, nôn khi nhìn thấy thức ăn.
Việc tìm cách đẩy thức ăn ra ngoài khi chưa tiêu hóa khiến cơ thể không nhận được dinh dưỡng, yếu ớt, không có năng lượng.
Đặc biệt, việc móc họng mỗi ngày cũng có thể gây viêm nhiễm họng, tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi rút từ môi trường bên ngoài xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh.
Móc họng nôn sau khi ăn không phải là cách giảm cân đúng đắn
Phẫu thuật thu nhỏ dạ dày
Phẫu thuật cắt bỏ 1 phần hoặc toàn bộ dạ dày không phải là kỹ thuật mới. Nó đã xuất hiện và được sử dụng từ khá lâu, dành cho những đối tượng giảm cân bằng các phương pháp truyền thống không có hiệu quả, béo phì kèm các bệnh lý nền như tiểu đường, tăng cholesterol, tim mạch, thoái hóa khớp…
Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ hoàn toàn vùng phình vị lớn trong dạ dày, nơi tiết ra nội tiết tố gây thèm ăn, tạo cảm giác đói có tên là ghrelin, đồng thời loại bỏ một phần dạ dày phía bờ cong lớn, ống dạ dày hẹp hơn, thể tích chỉ còn khoảng 150-200ml.
Tuy nhiên, can thiệp dao kéo để giảm cân có thể gây ra những hệ quả tiêu cực cho sức khỏe về sau. Dạ dày bị thu hẹp đồng thời mất đi cảm giác thèm ăn có thể khiến chúng ta không còn xem trọng việc ăn uống, rơi vào tình trạng chán ăn mãn tính, gây thiếu hụt dinh dưỡng, suy giảm sức khỏe.
Uống thuốc nhuận tràng
Thuốc nhuận tràng là thuốc được sử dụng để điều trị táo bón và tăng nhu động ruột giúp phân mềm, lỏng hơn, kích thích đại tiện.
Nhiều người sử dụng thuốc nhuận tràng sau khi ăn tối để đào thải thức ăn ra ngoài nhanh chóng.
Tuy nhiên, sự hấp thu dinh dưỡng diễn ra tại ruột non trước. Trong khi đó, thuốc nhuận tràng chỉ có thể tác động ở ruột già – nơi cơ thể sẽ hấp thụ khoáng chất, nước còn lại ở thức ăn. Do đó, thuốc nhuận tràng sẽ ngăn cản sự hấp thụ khoáng chất nước, khiến cơ thể mất đi muối khoáng, nước.
Thuốc nhuận tràng không có tác dụng giảm cân, cảm giác cân nặng sụt giảm trong quá trình dùng thuốc là do cơ thể bị mất nước. Trong khi đó, việc lạm dụng thuốc đại tràng có thể gây đau bụng, tiêu chảy mãn tính, đầy hơi, buồn nôn, chảy máu trực tràng, thay đổi nồng độ chất điện giải gây ra các cơn đau tim.
Do đó, đây là một trong những giảm cân phản khoa học, gây hại cho sức khỏe mà các bạn tuyệt đối không nên áp dụng.
Cố ý nhiễm sán dây
Giảm cân bằng sán dây có nguồn gốc từ thời đại Victoria (1830-1900) khi mà quan niệm cái đẹp đề cao vóc dáng mảnh mai, vòng eo siêu nhỏ.
Những ai muốn giảm cân bằng sán dây sẽ uống 1 loại thuốc có chứa trứng sán dây hoặc ăn thịt sống. Trứng sẽ nở, sán dây phát triển bên trong ruột và hấp thụ mọi chất dinh dưỡng mà con người ăn vào. Về lý thuyết, cách giảm cân này giúp chúng ta ăn uống một cách thoải mái đồng thời không bị tăng cân.
Đến khi đạt cân nặng như ý, người của thời đại Victoria sẽ sử dụng thuốc hoặc các thiết bị đặc biệt như ống xi lanh để hút sán dây ra ngoài.
Tuy nhiên, khi kí sinh trong cơ thể người, sán dây có thể phá vỡ chức năng của các cơ quan, làm tắc nghẽn ống dẫn mật và tuyến tụy, xâm nhập và làm tổn thương não.
Việc “nuôi” sán trong bụng và để chúng tự do phá hoại cơ thể mình là một sáng kiến tồi tệ và có thể khiến các bạn phải trả giá đắt bằng chính sức khỏe, thậm chí mạng sống của mình.
Miếng dán lưỡi
Đây được xem là một trong những cách giảm cân “kỳ lạ nhất thế giới” do bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ Nikolas Cho Gay ở Beverly Hills, Mỹ sáng tạo ra.
Một miếng dán “ma thuật” lớn bằng một con tem, làm bằng chất liệu marlex – chất dẻo được sử dụng điều trị trong hồi chứng sa ruột sẽ được khâu dính chặt vào lưỡi của người muốn giảm cân. Lúc này, việc nhai và nuốt thức ăn rắn sẽ trở thành “cực hình” và vô cùng đau đớn khiến họ chỉ có thể ăn được thức ăn lỏng.
Miếng dán lưỡi chỉ có tác dụng trong khoảng 1 tháng đầu tiên vì sau đó mô lưỡi sẽ bắt đầu hồi phục và miếng dán lưỡi sẽ không còn tác dụng.
Gắn miếng dán lưỡi là cách giảm cân được nhiều người chọn
Việc ăn uống dưới dạng lỏng trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến việc tiêu thụ thức ăn sau này. Khâu miếng dán lên lưỡi cũng có thể gây khó khăn cho việc nói chuyện, gây đau đớn, khó ngủ. Do đó, các bạn không nên thử cách giảm cân có phần kỳ quặc này.
Hút thuốc
Tìm đến thuốc lá để giảm cân là một trong những quyết định dại dột.
Nicotine trong thuốc lá có thể ngăn chặn sự thèm ăn, bám chặt lên bề mặt lưỡi tạo thành một lớp màng mỏng khiến chúng ta có cảm giác ăn không ngon miệng, thậm chí chán ăn.
Do đó, giảm cân là tình trạng thường gặp đối với những người béo phì tìm đến thuốc lá để quên đi sự hấp dẫn của thức ăn.
Tuy nhiên, đừng quên rằng, nicotine là một chất gây nghiện, các bạn có thể hút thuốc lá liên tục để thỏa mãn cơn thèm của mình. Tuy nhiên, hút thuốc lá có hại cho sức khỏe,gây co thắt mạch máu, rối loạn dạ dày, đẩy nhanh quá trình lão hóa. Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), cho biết thuốc lá giết chết hơn 8 triệu người trên toàn cầu. Các bệnh lý thuốc lá gây ra đều là những căn bệnh nguy hiểm: Lao, loãng xương, đục thủy tinh thể, tiểu đường, khó thụ thai, thai nhi không phát triển…
Ăn thuần chay nhưng không kiểm soát lượng calo
Chỉ ăn các thực phẩm có nguồn gốc thực vật và loại bỏ hoàn toàn động vật ra là điểm chính của chế độ ăn thuần chay.
Ăn chay cũng là giải pháp giảm cân được nhiều người lựa chọn.Tuy nhiên, hiệu quả giảm cân thu được lại đang khác nhau ở mỗi người.
Thực tế, dù ăn chay hay ăn mặn thì lượng calo nạp vào cơ thể vẫn là yếu tố quyết định hiệu quả của việc giảm cân. Vì cho rằng ăn chay ít năng lượng hơn nên nhiều người không kiểm soát lượng thức ăn của mình, ăn nhiều thực phẩm khiến tổng lượng calo nạp vào cao, cân nặng không những không giảm mà còn tăng lên đáng kể.
Bên cạnh đó, chế độ ăn thuần chay cũng khiến cơ thể bị thiếu hụt vitamin B12 (chỉ có trong động vật) và protein. Các bạn cần bổ sung thông qua thực phẩm bổ sung để cơ thể có đủ dưỡng chất cần thiết.
Ăn chay mang lại những lợi ích sức khỏe nhất định và góp phần bảo vệ tự nhiên. Nhưng muốn giảm cân bằng chế độ ăn chay, các bạn vẫn cần chú ý tính toán hàm lượng calo khoa học để không bị phản tác dụng.
Tập thể dục cường độ cao
Tập thể dục cường độ cao khắc nghiệt, thậm chí có phần cực đoan là cách giảm cân đã và đang được nhiều người áp dụng, tin rằng nó khoa học. Tuy nhiên, giải pháp này gây ra sự hao mòn sức khỏe, thể lực nghiêm trọng, làm tăng nguy cơ xảy ra chấn thương, mất nước, mất cân bằng điện giải và trở thành nỗi ám ảnh đối với những người đang muốn giảm cân.
Tập thể dục quá sức gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe
Nếu không kiểm soát chế độ ăn uống, nạp vào lượng calo lớn thì việc bạn miệt mài trong phòng tập có thể không mang lại lợi ích giảm cân nhiều như mong muốn. Thậm chí việc này còn kích thích hệ tiêu hóa hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, cân nặng tăng lên.
Ngược lại, nhịn ăn + tập luyện nặng, cơ thể không có năng lượng để đốt cháy là cách phá hoại sức khỏe, cân nặng dù giảm những sức khỏe của bạn còn giảm nhiều hơn.
Do đó, chế độ vận động trong quá trình giảm cân phải khoa học, hài hòa với chế độ dinh dưỡng và nên được xây dựng bởi đội ngũ chuyên gia, huấn luyện viên có chuyên môn.
Giảm cân là việc cần thiết nếu các bạn đang phải sống chung với tình trạng thừa cân, béo phì. Tuy nhiên, nên lựa chọn phương pháp giảm cân khoa học, lành mạnh thay vì áp dụng các phương pháp phản khoa học và đe dọa sức khỏe kể trên.
